12 letnich weekendów na Jazdowie
19 czerwca – 6 września 2015
Kuratorka: Anna Czaban
W programie wieczoru inauguracja projektów:
Gregor Różański “Green Card” – ogród roślin migrujących w Cysternie
na zewnętrznym dziedzińcu CSW Zamku Ujazdowskiego
Justyna Wencel i Marcin Chomicki “0,5 km koloru” – amfilada barw od alei Szpitala
Ujazdowskiego przez kładkę nad Trasą Łazienkowską po osiedle domków fińskich
Jazdów – oaza zieleni w centrum miasta – to miejsce niezwykłe. Na tym odcinku biegnąca wzdłuż Wisły Skarpa Warszawska jest najwyższa. Historia Jazdowa, sięgająca XII wieku, jest starsza niż historia Warszawy. Podczas II wojny światowej w Szpitalu Ujazdowskim do zdrowia wracali żołnierze biorący udział w obronie miasta. Czasy okupacji przetrwała wypalona bryła Zamku Ujazdowskiego – zburzona została w 1954, odbudowana dwadzieścia lat później. Wiosną 1945 roku rozpoczęła się budowa osiedla domków fińskich, otrzymanych w darze od ZSRR. W dawnych pawilonach Szpitala Ujazdowskiego miało swoją siedzibę kluczowe dla powojennej Warszawy Biuro Odbudowy Stolicy. Jazdów to również przestrzeń o wyjątkowym potencjale społecznym i kulturalnym. W obronie zagrożonego osiedla domków fińskich ramię w ramię walczyli mieszkańcy i miejscy aktywiści, którzy wraz z wieloma oddolnymi organizacjami tworzą dziś społeczność Otwartego Jazdowa. Prężnie działają tu sąsiadujące ze sobą instytucje kultury – Instytut Teatralny i Centrum Sztuki Współczesnej, które od kilku lat realizuje letni projekt w zielonej przestrzeni Jazdowa. Wyjątkowa lokalizacja Zamku na Jazdowie oraz sieć powiązań z najbliższym sąsiedztwem stanowi punkt wyjścia nowej odsłony letniego projektu CSW, zatytułowanego w tym roku ARCHIPELAG JAZDÓW. W ciągu dwunastu weekendów wspólnie z artystami i przy aktywnym zaangażowaniu uczestników stworzona zostanie kulturowa i społeczna mapa Jazdowa. Kluczem do kolektywnej eksploracji przestrzeni i otwartych działań edukacyjno-artystycznych będzie wsłuchiwanie się w głosy, historie i opowieści. Na mapie będą przenikać się płynnie różnorodne wymiary przestrzeni: społeczny, architektoniczny, historyczny, krajobrazowy, przyrodniczy, a nawet dźwiękowy. Wspólnie z Grupą Projektową Centrala i zaproszonymi przewodnikami uczestnicy będą poznawać i wspólnie kreować nowe szlaki Jazdowa. Przed budynkiem CSW stanie stół z makietą – Perspektywicznym Modelem Badawczym Jazdowa – na której przed każdym spacerem będą zaznaczane kierunki tematycznej marszruty.
W stronę zielonego skweru, w którego centrum znajduje się Zamek Ujazdowski, kierować ma “0,5 km koloru” – amfilada barw umieszczona na barierce wzdłuż alei Szpitala Ujazdowskiego autorstwa duetu artystycznego Justyna Wencel i Marcin Chomicki. Kolorystyczny kierunkowskaz poprowadzi przez kładkę nad Trasą Łazienkowską w stronę osiedla domków fińskich, na którym aktywnie działa inicjatywa Otwarty Jazdów. Będzie to symboliczny znak połączenia strony wschodniej i zachodniej Ujazdowa, które przed budową trasy stanowiły jedną przestrzeń.
Punktem wyjścia do zbadania przyrodniczej mapy Jazdowa będzie ogród roślin migrujących, stworzony z inicjatywy Gregora Różańskiego w Cysternie, dawnym zbiorniku wodnym Szpitala Ujazdowskiego, zrewitalizowanym przez japońskiego artystę Tadashiego Kawamatę. Ta ciekawa realizacja na pograniczu sztuki i nauki otworzy szeroką perspektywę do dyskusji na temat globalnych procesów migracji oraz statusu migranta we współczesnej rzeczywistości. Przed Zamkiem stanie kontener, w którym mieszać się będzie woda pochodząca z różnych ujęć na terenie Warszawy. Zbuduje go szwajcarski duet artystyczny Michael Meier & Christoph Franz, zainspirowany architekturą i historią warszawskich studni oligoceńskich. Zostanie uruchomiony piec chlebowy, dotychczas ukryty w zielonej przestrzeni wokół Zamku, przy którym artysta Paweł Kruk wraz z mieszkańcami i osobami odwiedzającymi Jazdów będzie wypiekał chleb. Wsłuchamy się w różnorodne głosy i języki – również w te bezdźwięczne, jak alfabet głuchoniewidomych, którego będziemy mogli się nauczyć podczas warsztatów Alfabetu Lorma.
Jednym z istotnym wymiarów krajobrazu miasta jest jego audiosfera. Uczestnicy zbadają akustykę przestrzeni Jazdowa podczas słuchowisk i spotkań organizowanych przez GOREktyw oraz Pracownię Pejzażu Dźwiękowego. Rezydenci projektu Sound of Culture – Culture of Sound poprowadzą warsztaty poświęcone projektowaniu akustycznemu przestrzeni miasta i tworzeniu innowacji z wykorzystaniem elektroniki dźwiękowej.Kolektywnie tworzone granice Jazdowa wyjdą poza przestrzeń zieloną w samo centrum miasta – do nowego lokalu CSW przy ul. Marszałkowskiej 9/15. Maja Bekan, artystka pochodząca z byłej Jugosławii, obecnie mieszkająca w Holandii, podczas swojego pobytu w Warszawie będzie wspólnie z mieszkańcami pracowała nad scenariuszem filmu o zaginionej rzeźbie Alfonsa Karnego, która niegdyś zdobiła Skwer Oleandrów.
Na Archipelagu Jazdów nie zabraknie kina. Projekcje filmowe pod hasłem “Miasto, akcja!” odbywać się będą w lokalu przy ul. Marszałkowskiej. W repertuarze przygotowanym przez Stowarzyszenie Miasto Jest Nasze znajdą się filmy na temat oddolnych lokalnych inicjatyw w Polsce i na świecie. Wytchnieniem od zgiełku miasta będzie zacisze Biblioteki Zamku Ujazdowskiego, w której odbędzie się cykl sześciu spotkań współorganizowanych przez Fundację Bęc Zmiana. Każde z nich będzie poświęcone wybranej pracy z Publicznej Kolekcji Sztuki m.st. Warszawy. Rozmowa z autorem i zaproszonymi gośćmi będzie punktem wyjścia do szerokich dyskusji z udziałem publiczności. Dla miłośników literatury zaplanowano Archipelag Literatury, cykl warsztatów czytania prowadzonych przez Natalię Malek. Z myślą o najmłodszych powrócą Teatranki, czyli warsztaty teatralne dla dzieci organizowane przez Instytut Teatralny. Do spotkania ze sztuką i na sztukę spotkania zaprosi uczestników Laboratorium Edukacji Twórczej CSW (Maria Parczewska, Janusz Byszewski, Zbyszek Gozdecki). Okazją do aktywności na świeżym powietrzu będą liczne warsztaty ruchowe prowadzone przez Paulinę Święcańską.