„Stolica” 11-12/2017

TEMATY MIESIĄCA

4 Kronika miesiąca

7 Ćwiczenia z wyobraźni – o projektach tzw. placu Centralnego pisze Marta Królak

W ramach tegorocznej edycji festiwalu Warszawa w Budowie został ogłoszony konkurs na projekt koncepcji funkcjonalno-przestrzennej miejsca nazywanego teraz placem Centralnym. Wokół placu mieścić się będzie kilka instytucji kultury – trzy teatry (a nawet cztery, z pobliską Lalką), muzeum, PKiN. Charakter miejsca jest wyjątkowy i już dziś kształtują się jego atmosfera i funkcje. Sąd konkursowy wyróżnił aż pięć projektów, które zostały poddane konsultacjom społecznym.

10 Katedry warszawsko-praskiej dzieje niezwykłe – Jarosław Zieliński pisze o dziejach katedry warszawsko-praskiej od chwil powstawania projektów konkursowych po odbudowę i nadanie jej statusu bazyliki mniejszej

14 września 1944 r. szykujący się do ustąpienia z Pragi Niemcy wysadzili w powietrze jej parafialną świątynię. Konstrukcja budowli okazała się na tyle mocna, że wytrzymała pierwszą eksplozję, a przy drugiej próbie saperzy byli zmuszeni zużyć zapas dynamitu przeznaczony do zniszczenia szpitala praskiego, który dzięki temu ocalał. Zagłada kościoła była tym razem zupełna i z usypiska gruzów wystawały jedynie filary kilku przęseł oraz fragmenty murów obu ramion transeptu wraz z – o dziwo! – posągami obu patronów kościoła. W mgnieniu oka przepadło dzieło ludzkich rąk, wznoszone i wyposażane przez dziesięciolecia.

16 Nikiel, szkło i alabaster, czyli czar wnętrz lat 30. – Jerzy S. Majewski przypomina, jak przedstawiał się styl i szyk wnętrz warszawskich lokali usługowych, sklepów oraz obiektów użyteczności publicznej

26 Rurki owinięte w papier, z kolorową wstążką – z koordynatorką projektu Warszawscy rzemieślnicy, Anną Jarzębską rozmawia Artur Mościcki

Wyoblarz – ktoś, kto z kawałka blachy potrafi tworzyć rożne obłe kształty, np. talerze, misy czy nawet jabłka. Warszawski drykier ma swoją stronę internetową! Znamy do tej pory tylko jednego rzemieślnika tej specjalności. Prowadzi warsztat przy ulicy Wojnickiej na Pradze-Północ, ale podobno jest jeszcze jeden – na Woli.

31 Opowieść zegarmistrza – wspomnienia zegarmistrza w drugim pokoleniu, Sławomira Durskiego, zapisane ręką Aleksandry Domańskiej

34 Zabytkowe odboje żeliwne – nie wszyscy wiedzą, po co przy bramach warszawskich kamienic znajdują się różnych rozmiarów i kształtów odboje – opowiada o nich prof. Jadwiga Roguska

 

KULTURA

40 Porwanie króla – Katarzyna Dzierzbicka opowiada o najsłynniejszym porwaniu XVIII w.

9 sierpnia 1770 r. konfederaci ogłosili interregnum, czyli bezkrólewie. Króla nazwali „intruzem, uzurpatorem i tyranem”. Dokument z takim zapisem wręczył monarsze rotmistrz Stanisław Strawiński.

46 Kobieta, która się śmiała – o Zofii Batyckiej, przedwojennej gwieździe i wicemiss Europy – Sławomir Dorocki i Paweł Brzegowy

53 Lot nad Warszawą – wracamy do zainteresowań Aleksandry Łogusz, twórczyni Zdjęcia Roku 2014, która dziś zaprosiła nas do symulatora lotów Boeingiem nad Warszawą

Panował półmrok, wszędzie paliły się diody, a konsolety roiły się od przycisków, wajch i manetek – wszystkich sprawnych, sterujących symulacją. No i ogromne ekrany, dzięki którym widać wirtualny świat.

54 Myszką i pędzlem – z Joanną Szczepkowską o malarstwie komputerowym, rysowaniu i pierwszej wystawie rozmawia Rafał Dajbor w ramach swojego cyklu Aktorzy z pasją

64 W cieniu nocy listopadowej – fragment najnowszej książki Sylwii Zientek pt. Bunt Chimery

W ramach zemsty za to, że nie otrzymał stanowiska, o jakie się ubiegał, napadł na Karola Woydę – prezydenta miasta – i okładał starszego pana laską, dopóki nie przeszkodziła mu policja. Już kilka dni po tym niesłychanym wydarzeniu u handlarek można było kupić laski zwane wojdówkami, tak popularne wśród warszawian, że nie nadążano z ich wytwarzaniem. Z dumą nosili je zwłaszcza studenci.

68 Zapomniana cerkiew na Pradze – Michał Pilich o przykoszarowej praskiej prawosławnej świątyni pw. św. Jerzego

Budowa trwała krotko – już 18 (30) grudnia 1896 r. cerkiew została ukończona i poświęcona. […] Według relacji prasowych na potrzeby świątyni przebudowano jeden korpus koszar, dostawiając od strony Targowej pięciokątną, zwieńczoną kopułą przybudówkę, mieszczącą prezbiterium z ołtarzem.

Felietony: 72 Refleksje nadwiślańskie – Ubezwłasnowolnienie galeryjne – Jacek Fedorowicz 73 Z notatnika miastoluba – Jabłko – Maria Terlecka 74 Czytelnicy piszą – listy do STOLICY 75 Mowa z Grochowa – Przemysław Śmiech 76 Zwierzę w mieście – Arkadiusz Szaraniec 77 STOLICA pisała 78 Warszawa na starej fotografii – Jarosław Zieliński

 

 

 

 

 

Do kupienia min. w:
Empikach, salonikach i kioskach – Ruch, Garmond, Kolporter,
Placówkach Poczty Polskiej,
Domu Spotkań z Historią ul. Karowa 20 (także archiwalne numery),
Księgarni MDM ul. Piękna 31/37,
Księgarni Warszawskiej ul. Zielna 39 – budynek PAST-y (także archiwalne numery),
Księgarni Naukowej al. Solidarności 83/89,
Księgarni im. Bolesława Prusa ul. Krakowskie Przedmieście 7,
Księgarni Serenissima w Centrum Sztuki Współczesnej i Muzeum Narodowym,
Księgarni im. K.K. Baczyńskiego ul. Żeromskiego 81,
Księgarni Eureka ul. Francuska 15,
Antykwariacie “Książka dla każdego” BUW,
Antykwariacie “Gryf” ul. Dąbrowskiego 71 (także archiwalne numery),
Bibliomania ul. Solec 103